Povodom Svetskog AIDS dana, 1. decembra, 30.11.2024.godine od 8-15 časova u Centru za kontrolu i prevenciju bolesti ZZJZ Leskovac vršiće se dobrovoljno, poverljivo i anonimno savetovanje i testiranje na HIV i virusne hepatitise B i C je besplatno i dostupno je bez lekarskog uputa svakoj zainteresovanoj osobi koja je imala neki rizik u skorijoj ili daljoj prošlosti, tokom cele godine.
Slogan ovogodišnje kampanje: „Ispravnim putem“ UNAIDS naglašava poziv na akciju da se zaštiti zdravlje svih, kao i prava svake osobe. Sa ljudskim pravima u centru i angažovanim zajednicama, svet može da okonča pandemiju AIDS-a kao pretnju po javno zdravlje do 2030. godine.
Značajan napredak koji je postignut u odgovoru na pandemiju uzrokovanu HIV-om direktno je povezan sa napretkom u zaštiti ljudskih prava. Zauzvrat, napredak ostvaren kroz odgovor na HIV/AIDS podstakao je širi napredak u ostvarivanju prava na zdravlje i jačanju zdravstvenih sistema.
Zaustavljanje AIDS kao pretnje po javno zdravlje, zahteva da dosegnemo i angažujemo sve koji žive sa HIV-om, koji su pod rizikom ili su pogođeni HIV-om – posebno ljude koji su najviše isključeni i marginalizovani. Rodna ravnopravnost je suštinski element pristupa koji je zasnovan na ljudskim pravima. Prihvatanje, poštovanje i briga za osobe koje žive sa HIV-om, koje su pod rizikom ili su pogođene HIV-om su od vitalnog značaja.
Podržavanje Deklaracije Ujedinjenih nacija o ljudskim pravima i podsticanje uključivanja svih zajednica su od suštinskog značaja za okončanje pandemije AIDS-a. Prepoznata je hitna potreba da se razviju pristupi koji podržavaju prava svake osobe.
Karakteristike HIV/AIDS epidemije na području Jablaničkog okruga do decembra 2023. godine
Od 1985. do decembra 2023. godine prijavljeno je 48 inficiranih HIV-om, broj obolelih od AIDS je 29, a kod 19 lica je registrovano HIV nosilaštvo.U periodu od 1985. do decembra 2023. godina 12 lica je umrlo. Najveći broj infciranih je u opštini Leskovac (3), kao i najveći broj umrlih (9), na drugom mestu po broju inficiranih su u opštini Lebane (7), a takođe su i na drugom mestu i po broju umrlih (3). Opštine Bojnik ima (3),a Vlasotince po (2) inficirana, umrlih nema, dok je u opštini Medveđa registrovan jedan slučaj HIV infekcije, umrlih nema. U opštini Crna Trava se ne beleže slučajevi HIV infekcije.
•Broj inficiranih muškaraca (42) je znatno veći u odnosu na broj inficiranih žena (6).
•Najveći broj obolelih je uzrasta od 30-39 godina (17), zatim uzrasta 20 do 29 godina (14) i uzrasta 40 do 49 godina (8). HIV infekcija na području Jablaničkog okruga se beleži i u uzrast od 0-4 godine (1), u uzrastu 50-59 godina (4) i uzrastu preko 60 godina (4).
•Dominantan put prenosa HIV infekcije je seksualna transmisija, pri čemu dominira broj muškaraca koji prijavljuju seksualne odnose sa muškarcima. Kod izvesnog broja obolelih, nije utvrđen put prenosa infekcije, dok je kod 2 obolelih infekcija nastala putem krvi i derivata krvi.
U Zavodu za javno zdravlje Leskovac od septembra 2002. godine pri Centru za kontrolu i prevenciju bolesti radi Savetovalište za SIDU. U savetovalištu za SIDU Zavoda, rade dva epidemiologa dr Jadranka Krasić i dr Zorana Kulić. Savetovalište ima zasebnu prostoriju u kojoj se obavlja rad.
Dobrovoljno, poverljivo savetovanje i testiranje može se obaviti svakodnevno u od 8 do 15h. Savetovanje i testiranje može se obaviti zajedno, ali se može uraditi i samo savetovanje bez testiranja. ZZJZ Leskovac ima obučene savetnike i medicinske tehničare obučene za rad brzim testovima. Testiranje je tokom cele godine besplatno. Do današnjeg dana kroz savetovalište je prošlo ukupno 1027 lica. Svi oni koji žele da saznaju nešto više o HIV infekciji i AIDS-u ili imaju bilo kakve nedoumice u vezi sa ovom bolešću mogu se javiti ovom savetovalištu. Najveći broj savetovanih i testiranih je uzrasta 30-39 godina, a zatim 20-29 godina. Najveći broj savetovanih i testiranih je u periodu obeležavanja Svetskog dana borbe protiv SIDE, 1. decembra.
Najveći broj savetovanih i testiranih kao razlog dolaska u svetovalište navodi rizični seksualni konakt.
Izvor: Centar za kontrolu i prevenciju bolesti ZZJZ Leskovac
(Podatke za R.Srbiju i Evropu imate na sajtu ZZJZ Leskovac )
